امروز جمعه 7 ارديبهشت 1403

حل معضلات زیست محیطی نیازمند فرهنگ‌سازی توسط نهادهای متولی، دانشگاه‌ها و سمن‌های محیط زیستی است

رئیس مرکز آموزش عالی کاشمر حل  معضلات زیست محیطی را  نیازمند آموزش های تئوری و عملی و فرهنگ سازی توسط نهادهایی مانند اداره حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی، دانشگاه بویژه مرکز آموزش عالی کاشمر، آموزش و پرورش و سمن های محیط زیستی مانند زادسرو ترشیز دانست.
دکتر هادی معماریان در گفتگو با روابط عمومی و امور بین الملل مرکز آموزش عالی کاشمر گفت: استفاده نادرست از طبیعت و به ویژه تخریب مناطق بکر و دیدنی در اثر هجوم گردشگران غیرحرفه ای به بهانه گردشگری و توسعه یکی از عوامل تهدید و تخریب کننده محیط زیست که کمتر به آن پرداخته می شود، است. 
وی گفت: طبیعت گردی صرفاً در بستن کوله پشتی ها، راه افتادن در دل طبیعت یا چادر زدن درکنار رودخانه خلاصه نمی شود. گردشگر طبیعت نسبت به جامعه محلی که فضای طبیعت گردی برای او محل زندگی و امرار معاش محسوب می گردد، مسئول است. 
این فعال محیط زیست و عضو هیات علمی مرکز آموزش عالی کاشمر اظهار داشت: منطقه ترشیز شامل شهرستان های کاشمر، بردسکن، خلیل آباد و کوهسرخ جاذبه های طبیعی فراوانی دارد که هر ساله بخصوص در فصل بهار میزبان گروه های گردشگری طبیعت حرفه ای و غیرحرفه ای است. این جاذبه ها از کوه و کوهپایه شروع می شود و تا دشت، جلگه های رسی و پلایاهای کویری امتداد می یابد. در این میان گروه ها یا افراد غیرحرفه ای بخصوص در سال هایی که با بحران خشکسالی دست و پنجه نرم می کنیم و طبیعت منطقه بسیار شکننده و آسیب پذیر است، آسیب ها و تخریب های جدی به اکوسیستم منطقه وارد می آورند.
وی با بیان اینکه برخی از این تخریب‌ها و آسیب‌ها موقتی و برخی برای همیشه ماندگار خواهند بود گفت: پخش و رهاسازی زباله های پلاستیکی، فلزی و شیشه ای در طبیعت بخصوص در حوزه آبخیز طبیعی سیدمرتضی و ییلاقات اطراف کوهسرخ، شکستن درختان و سرشاخه ها جهت تهیه آتش، بخصوص استفاده از گونه های ذخایر ژنتیکی منطقه مانند بنه و بادامشک از جمله این آسیب هاست.
وی افزود: در فصول پاییز و زمستان که جریان شیره گیاهی در آوندها کم و محدود می شود، طبیعت گردان غیرحرفه ای با دیدن ظاهر خشک سرشاخه ها شروع به بریدن و شکستن آنها می کنند، در حالیکه این شاخه ها زنده بوده و به حیات خود ادامه خواهند داد. 
به گفته او برپایی اجاق و خاموش نکردن آتش تا کنون موجب آتش سوزی های متعددی در مراتع منطقه بخصوص در فصول گرم و خشک و شرایط خشکسالی شده است و حرکت بیش از حد گروه های گردشگری و کوهنوردی بر روی خاک دامنه ها موجب تخریب پوشش گیاهی، فشرده سازی خاک سطحی، تخریب خاکدانه ها، کاهش نفوذپذیری خاک و نهایتاً افزایش فرسایش خاک می شود.
معماریان با بیان اینکه  برداشت بی رویه گونه‌های گیاهی دارویی و فرعی جنگلی و مرتعی مانند آویشن، ریواس و پیاز کوهی بخصوص در شرایط خشکسالی مانند امسال آسیب جدی به حیات و بقای این گونه ها خواهد زد؛ اظهار داشت: در شرایط خشکی و خشکسالی، گونه های گیاهی چندساله جهت حفظ و بقای نسل خود زودتر از فاز رویشی خارج شده و وارد فاز زایشی می‌شوند، یعنی مرحله گلدهی و تولید بذر و  برداشت پیش از موعد و بیش از حد این گونه‌ها بقای آنها را تهدید خواهد کرد. 
وی گفت:  حرکت زیاد خودروهای سنگین آفرودی به مناطق بکر و دست نخورده ای مانند حاشیه کویر و تالاب نمکی درونه یا دره ها و رودخانه های کوهسرخ موجب تخریب پوشش محدود گیاهی، تخریب خاک، افزایش گردوغبار و فرسایش آبی و بادی می شود؛ همچنین آلودگی صوتی ناشی از حرکت و فعالیت های انسانی و ماشین ها در این مناطق، موجب آسیب زدن به تخم‌گذاری، جفت گیری، و چرخه زندگی حیوانات وحشی و پرندگان بخصوص در منطقه حفاظت شده نزدیک به درونه و کویر خارتوران که محل زندگی گونه های نادری مانند یوزپلنگ و گورخر آسیایی است خواهد شد. 
به گفته او  شکار غیرحرفه‌ای توسط گروه‌های گردشگری نیز در منطقه ترشیز کاملاً مسبوق به سابقه بوده بخصوص شکار کبک که همه این عوامل تهدید جدی طبیعت این منطقه به شمار می رود.
 وی تصریح کرد: حل این معضلات نیازمند آموزش های تئوری و عملی و فرهنگ سازی توسط نهادهایی مانند اداره حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی، دانشگاه بویژه مرکز آموزش عالی کاشمر، آموزش و پرورش و سمن های محیط زیستی مانند زادسرو ترشیز است. در این میان آموزش اصول زیست محیطی به تور لیدرها بسیار ضروری و مفید خواهد بود.

دسته مطلب: