خانه های محیط زیست در راستای تحقق اصل پنجاهم قانون اساسی که تمام افراد حقیقی و حقوقی را ملزم به رعایت و حفظ محیط زیست نموده است، با رویکرد ارتقاء سطح سواد محیط‌زیستی مردم، رشد کیفی محیط زیست منطقه، فراهم شدن بستر معیشت پایدار و جلب مشارکت گسترده و همه‌جانبه تمامی گروه‌های اجتماعی و مسئولین محلی و منطقه ای برای برنامه ریزی در حوزه محیط زیست و در نهایت مردمی سازی امور محیط زیستی با تقویت هویت‌های محلی و منطقه ای ایجاد شده است. هویت‌های محلی می توانند تعلق خاطر را در مردم محلی نسبت به آن منطقه تقویت نموده و با ساماندهی روابط و مناسبات اجتماعی، منجر به جلب مشارکت مردم برای مدیریت فرهنگی و اقتصادی شوند. “خانه محیط‌زیست” با مفهوم محل حضور مردم (در قیاس با ادارات که دولتی هستند)، به دنبال تحقق شعار متعالی “محیط زیست مردم پایه، هوشمند و فناورآنه” است که می‌تواند با ایجاد فضایی فرهنگی و پرنشاط، موجبات حضور آگاهانه، داوطلبانه و موثر مردم در عرصه محیط‌زیست را فراهم نموده و به ایجاد زمینه مدیریت محلی در حفاظت و بهسازی محیط‌زیست کمک نماید. خانه محیط زیست به مثابه کانون ارائه رهنمون؛ بازوی مشورتی، فکری و ایده پردازی به منظور برون رفت از چالش های محیط زیستی مناطق مختلف عمل خواهد کرد. فعالیت خانه های محیط زیست در نهایت به ارتقا شاخص های عملکردی محیط زیست در ارزیابی های مجامع بین المللی منجر می شود. دستورالعمل خانه‌های محیط زیست به منظور مدیریت و پایش خانه های محیط زیست برای شفاف سازی و تعریف دقیقی از فرایند کار با توجه به تعدد مسئولین در راهبری خانه های محیط زیست و با هدف ایجاد رویه واحدی برای نظارت بر فعالیت خانه های محیط زیست در سراسر کشور تدوین شده است.
اهداف ایجاد خانه های محیط زیست
الف) هدف کلان:
ارتقای فرهنگ حفاظت محیط زیست و مردمی‌سازی امور محیط زیست برای دستیابی به توسعه پایدار و محیط زیست مطلوب.
ب) اهداف خرد:
– تقویت رویکرد اجتماعی محیط زیست بر پایه مسئولیت‌های اجتماعی در تمامی سطوح
– آموزش همگانی و انتقال دانش، به صورت اثربخش و میدانی برای گروه‌ها و مخاطبان اثر گذار اجتماعی اعم از دولتی، غیردولتی و آحاد جامعه به منظور نهادینه‌سازی رفتارهای صحیح محیط زیستی
– تربیت و پرورش نسلی آگاه، مسئولیت‌پذیر و دوستدار محیط زیست با تمرکز بر آموزش‌های اثربخش برای کودکان و دانش آموزان با همکاری ادارات آموزش و پرورش و بهره‌گیری از ظرفیت معلمان بازنشسته در این زمینه
– جلب مشارکت حداکثری آحاد جامعه و مسئولین دولتی و غیردولتی برای حفاظت و بهره‌برداری اصولی و توسعه مهارت‌ها برای حفظ محیط زیست همراه با ایجاد مطالبه گری صحیح محیط زیستی و همگرایی بین خانه های محیط زیست و ادارات محیط زیست
– گردهم آوردن و هم افزایی ظرفیت های فرهنگی دستگاه های دولتی، نهادهای حاکمیتی، تشکل های مردم نهاد و دیگر فعالان، علاقمندان و متخصصان در راستای دستیابی به اجماع ملی و شبکه سازی در راستای حل مسائل محیط زیست
– ایجاد پایگاه علمی و ایده پردازی در حوزه محیط زیست و اجرایی شدن ایده های قابل اجرا شهروندان فعال، کنشگران محیط زیست و متخصصین در حل مسائل محیط زیست
– کمک به شناسایی و شکوفایی استعدادها و ظرفیت های محیط زیستی برای ظهور نوآوری ها و ترویج روش ها و فناوری های نوین و بومی سازی شده در مدیریت اجتماعی محیط¬زیست
– رشد شاخص های توسعه محیط زیستی مناطق و رفع موانع آن در راستای برپایی عدالت اجتماعی محیط زیستی و تقویت هویت محیط¬زیستی مناطق
– ایجاد تحول در نظام مدیریت محیط‌زیستی روستاها و شهرها و بهره گیری از ظرفیت مناطق تحت مدیریت محیط زیست برای گسترش معیشت پایدار جوامع محلی و ایجاد هم افزایی در حفاظت محیط زیست
– همکاری و جلب مشارکت جوامع محلی در رفع معضلات و موارد بحرانی محیط زیست از جمله مهار آتش سوزی ها، مقابله با گونه های مهاجم و …
– کمک به ارتقاء دانش سنتی جوامع محلی به منظور بهره برداری مناسب
– برنامه ریزی و اجرای نشست های آموزشی متناسب با مناسبت های محیط زیستی (نظیر: روز هوای پاک، زمین پاک، تنوع زیستی و …
ساختار خانه محیط زیست:
مسئول خانه محیط زیست: دکتر امین حسینی
مدیر اجرایی: دکتر سمیه گلدوی
اعضای هیات امنا:
دکتر امین حسینی
دکتر هادی دهقان
مهندس محمدجواد علی پور
دکتر فرزاد مهرجو
