امروز شنبه 1 ارديبهشت 1403

ضرورت اعلام شرایط اضطراری خشکسالی در کاشمر

دانشیار گروه مهندسی آب مرکز آموزش عالی کاشمر بر ضرورت اعلام شرایط اضطراری خشکسالی در کاشمر تاکید کرد.
دکتر هادی معماریان در گفتگو با روابط عمومی و امور بین الملل مرکز آموزش عالی کاشمر طی سخنانی با بیان اینکهخشکسالی هواشناسی یا خشکسالی اقلیمی به علت کمبود یا کاهش بارش در طی دورهای از زمان اتفاق می افتد؛ گفت: در واقع زمانی که میزان بارش سالانه از میزان میانگین درازمدت بارندگی کمتر باشد خشکسالی هواشناسی رخ می دهد. پس از آن در اثر تغذیه ناکافی مخازن سفرههای آب زیرزمینی، خشکسالی آب زیرزمینی به وقوع می پیوندد که این امر در دراز مدت به خشکسالی کشاورزی و اقتصادی و اجتماعی می انجامد.
وی افزود: بر اساس آمار و محاسبات انجام شده، منطقه مطالعاتی کاشمر از سال های 1378 تا کنون به غیر از سال های 80 تا 84 و 85 و 87 بطور مستمر در شرایط خشکسالی یا نزدیک به خشکسالی قرار داشته است که این مسئله همزمان با افزایش سطح زیرکشت و بهره برداری از سفره های آب زیرزمینی موجب تخلیه حداکثری منابع آب (کسری مخزن برابر با 36 میلیون مترمکعب)، افت سالیانه بیش از یک متری سفره های آب زیرزمینی و فرونشست بیشینه 30 سانتیمتری دشت شده است. دکتر معماریان گفت:امسال بر اساس آمار اداره هواشناسی شهرستان کاشمر تا کنون و با گذشت بیش از 7 ماه از سال زراعی با کاهش بیش از 70 درصدی بارندگی ها نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه هستیم. 
به گفته او بهار امسال بسیار خشک و بر اساس طبقه بندی شاخص خشکسالی SPI در شرایط خشکسالی شدید و فوق العاده قرار گرفته ایم. 
وی با بیان این پرسش که چرا شرایط اضطراری خشکسالی در منطقه اعلام نمی شود به بیان پرسشهای دیگر پرداخت و گفت: چرا از ابتدای سال تا کنون هیچ جلسه ای با این موضوع برگزار نشده و هیچ تصمیم خاصی برای مدیریت بحران اتحاذ نشده است؟ چرا سازمان های متولی مانند جهاد کشاورزی، امور آب و آب و فاضلاب برنامه های ویژه خود را برای مدیریت بحران اعلام نمی کنند؟ چرا هیچگونه فعالیت فرهنگی و تبلیغاتی در آماده سازی مردم و کشاورزان برای مقابله و سازگاری با این شرایط از جانب نهادهای متولی انجام نشده است؟ نقش حاکمیتی فرمانداری در این شرایط اضطراری چیست؟
وی گفت: براي مواجهه با شرایط خشکسالی، دو رویکرد بیان شده است که عبارتند از: 1- رویکرد واکنشی یا انفعالی؛ 2- رویکرد پیشگیرانه. 
وی افزود:متأسفانه در این سال ها نشانه ای از مدیریت هوشمندانه و بکارگیری رویکرد پیشگیرانه در مدیریت آب کشور دیده نشده است. اما انتظار اینست که حال و با توجه به وقوع خشکسالی شدید در کاشمر به سراغ رویکرد واکنشی یا انفعالی برویم.
رییس مرکز آموزش عالی کاشمر گفت:  در این رویکرد به محض بروز شرایط خشکسالی و درك آن، جهت یافتن راهکارهاي مناسب و اعمـال آن تلاش می شود، ضمن آنکه در این رویکرد، برنامه اي از پیش تعیین نشده است و برنامه هـاي پیشـنهادي شناسایی و به مرحله اجرا می رسند.
به گفته او  در این روش ابتدا باید منابع آب موجود را شناسایی، آغاز خشکسالی را درک، اقدامات ضروری را یافته و به اجرا در آوریم. در این زمینه تشکیل واحدهای ضربت صرفه جویی آب در شهر و روستا، کاهش سطح زیر کشت، تغییر الگوی کشت، جلوگیری از آبیاری های سنتی و غرقابی، فرهنگ سازی، فعال سازی سمن های اجتماعی و محیط زیستی، شناسایی راهکارهای اضطراری جایگزین تامین آب، شناسایی نقاط پرت آب در شبکه ها و رفع آنها، تشکیل جلسه با نمایندگان تشکل های صنفی کشاورزی و آگاه سازی آنها، جلوگیری از اتلاف آب در فضای سبز شهری و رویکرد خشک منظر در اجرای فضای سبز، جلوگیری از مصارف غیرضرور و تفریحی آب در منطقه، اقدامات ضروری آبخیزداری و تغذیه مصنوعی، اجرای اصول به زراعی در شرایط خشکسالی و مدیریت رطوبت خاک های کشاورزی نمونه ای از اقدامات مورد نیاز در مدیریت بحران خشکسالی محسوب می شود. 
وی گفت:  از همه مهم تر داشتن دغدغه و فهم واقعی از بحران است که باید در مسئولان منطقه جلوه گر شود.

دسته مطلب: